รูปสถานะต่อเนื่อง
รูปต่อเนื่องในภาษาโอกินาว่า (継続形) เทียบเท่ากับรูป ~している ในภาษาญี่ปุ่น ซึ่งสามารถแปลเป็นภาษาไทยว่า กำลังกระทำกิจกรรมบางอย่าง หรือ สามารถบ่งบอกสถานะ ก็ได้ เช่น ในภาษาญี่ปุ่น ① 本を読んでいる หมายถึง กำลังอ่านหนังสือ และ ② 結婚している หมายถึง แต่งงานแล้ว
การผันรูปสถานะต่อเนื่อง
หลักการเหมือนรูป ~している ในภาษาญี่ปุ่น คือ ผันกริยาให้อยู่ในรูปต่อเนื่อง (รูป ~てぃ(~ti)
) แล้วตามด้วยกริยา 居ん('u~N|r,×,t|irr)
คำกริยารูป~ti + 'un
อย่างไรก็ตาม ภาษาโอกินาว่าจะเป็นภาษาที่เน้นภาษาพูดเป็นหลัก การพูดรูป ~ti+'uN
ได้ถูกกร่อนเสียงกลายเป็น ~tooN
หรือ ~XooN
โดย X
คือเสียงเชื่อมต่อ (เสียงสาม) ที่ใช้ในการผันรูป ~ti
ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า วิธีการผันรูปนี้คือ
รากคำ + เสียงเชื่อมต่อ (เสียงสาม) + ooN
ยกตัวอย่างเช่น
- 眠じゅん
(niN~zuN|d,z,t)
รูปสถานะต่อเนื่องคือ 眠とーん(niNtooN)
- รูป ~ti คือ 眠てぃ
(niNti)
+ うん('uN)
จะได้ 眠てぃうん(niNti'uN)
- เสียงถูกกร่อนกลายเป็น 眠とーん
(niNtooN)
- รูป ~ti คือ 眠てぃ
- 待ちゅん
(ma~cuN|t,c,Qc)
รูปสถานะต่อเนื่องคือ 待っちょーん(maQcoon)
- 分かゆん
(waka~juN|r,j,t)
รูปสถานะต่อเนื่องคือ 分かとーん(wakatooN)
ตัวอย่างประโยค
-
何そーが?
(nuu sooga?)
หมายถึง ทำอะไรอยู่ (何しているの?) -
女待とーん
(winagu matooN)
หมายถึง กำลังรอแฟน (ผู้หญิง) อยู่ (彼女を待っている。) -
御所ー起きとーが?
(ʔuNzoo ʔukitooga?)
หมายถึง เธอตื่นหรือยังเนี่ย ตื่นอยู่หรือเปล่าเนี่ย (あなた起きている?) -
あま立っちょーる人ー誰やいびーが。
(ʔama taQcooruQcoo taa jaibiiga)
หมายถึง คนที่ยืนอยู่ตรงนั้นเป็นใครครับ (あそこで立っている人は誰ですか。) -
我んねーダイエットそーくとぅ、肉食まん
(waNnee daieQto sookutu, niku kamaN)
หมายถึง ฉันกำลังไดเอ็ทอยู่ก็เลยจะไม่กินเนื้อ (私はダイエットしているから、肉を食べません。)
สรุปคำศัพท์
1) คำกริยา
- 立ちゅん
(ta~cuN|t,c,Qc)
- ยืน (立つ)
2) คำนาม
- 男
(wikiga)
- ผู้ชาย แฟนผู้ชาย (男性、彼氏) - 女
(winagu)
- ผู้หญิง แฟนผู้หญิง (女性、彼女) - くま
(kuma)
- ตรงนี้ (ここ) - んま
(ʔNma)
- ตรงนั้น (そこ) - あま
(ʔama)
- ตรงโน้น (あそこ)